شیمی‌کانی و سنگ‌زایی سنگ‎های آتشفشانی کوه گورگور (شمال‌خاوری تکاب)

نویسندگان

  • داود رئیسی دانشکده زمین‎شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران
  • نیلوفر نایبی دانشکده زمین‎شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده مقاله:

گدازه‌های آندزیتی – بازالت‌آندزیتی بخش بزرگی از محدوده گورگور را در برگرفته‌اند. محلول‌های گرمابی بیشتر آنها را دگرسان کرده‌اند. بیشتر کانی‎های سازنده‌ این سنگ‎ها پلاژیوکلاز، پیروکسن و الیوین هستند که با محلول‌های گرمابی دگرسان شده‎اند. سنگ‎های دگرسان‌شده دربردارنده کانی‎های کلسیت، سریسیت و کلریت هستند. با توجه به داده‌های به‌دست‌آمده و بررسی‎ شیمی‌کانی‌ها، کلینوپیروکسن‌ها دیوپسید - اوژیت هستند و ماگمای میزبان آنها کالک‌آلکالن بوده و در ژرفای متوسط تا کم و در هنگام بالاآمدن ماگما پدید آمده است. همچنین، پلاژیوکلازها آندزین و آلبیت - الیگو‌کلاز هستند و منطقه‌بندی دارند. با توجه به تجزیه شیمی ‌کل سنگ، این سنگ‌ها در گروه سنگ‎های آتشفشانی کالک‌آلکالن کمان قاره‌ای رده‌بندی می‌شوند. از سوی دیگر، در نمودارهای عناصر کمیاب به‌هنجار شده در برابر ترکیب کندریت و چند عنصری به‌هنجار شده در برابر ترکیب گوشته، غنی‌شدگی عناصر LREE در برابر HREE دیده می‌شود. عناصر LILE (مانند Rb، K، Th) و عناصر LREE (مانند Nd، Ce، La) در برابر HFSE (Nb، Hf، Zr، Sm، Y، Yb) غنی‌شدگی نشان می‌دهند. با توجه به مقدار نسبت‌های Nb/Th (15/1 تا 42/1)، Zr/Nb (27/12 تا 22/21)، Ba/La (64/18 تا 77/29) و همچنین، غنی‌شدگی LILE و تهی‌شدگی Nb، Ta و Ti، در مجموع می‌توان پهنه پیدایش وابسته به پهنه‌های فرورانش را برای این ناحیه پیشنهاد داد. همچنین، هماهنگی پراکندگی REE و عناصر ناسازگار در نمونه‎ها گویای وابستگی زایشی این سنگ‎ها به یکدیگر است. برپایه داده‌های به‌دست‌آمده، سنگ‎های آتشفشانی (آندزیت- بازالت‌آندزیتی) کوه گورگور در پی فعالیت ماگمایی گسترده مجموعه ماگمایی ارومیه-دختر در بازه زمانی سنوزوییک باید پدید آمده باشند.

Download for Free

Sign up for free to access the full text

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

رخداد معدنی آهن گورگور، شمال‌خاور تکاب: کانه‌زایی تیپ آتشفشانی- رسوبی دگرگون‌شده در زون سنندج- سیرجان

کانه­زایی آهن در گورگور به­صورت عدسی‌شکل، همروند با برگوارگی واحدهای شیستی سازند کهر رخ داده است. براساس مطالعات کانه­نگاری، مگنتیت±پیریت،کانی­های معدنی و کوارتز و تورمالین، کانی­های باطله را در گورگور تشکیل می­دهند. بافت کانه­ها،دانه‌پراکنده،لامینه­ای، نواری و توده‌ای است. دگرسانی به بخش­های سریسیتی و کوارتز- تورمالینی زون­های کانه­دار محدود می­شود. دو مرحله کانه‌زایی در گورگور قابل تفکیک است....

متن کامل

بررسی تحولات ماگمایی در سنگهای آتشفشانی بازی کواترنری محور قروه- تکاب

دراین مقاله شواهد سنگ‌نگاری، ژئوشیمیایی و ایزوتوپی آلایش پوسته‌ای در سنگهای آتشفشانی بازی کواترنری محور قروه - تکاب ارائه می‌شود. این سنگها ترکیبی بین الیوین بازالت تا بازالت داشته و در نمودارهای ژئوشیمیایی در محدودة سری قلیایی قرار می‌گیرند. شواهدی چون حضور بیگانه سنگهای گنیسی، بیگانه بلورهای کوارتز با حاشیة واکنشی و وجود فنوبلاستهای بیوتیت در سنگهای بازی در منطقه مورد مطالعه، همچنین بالا بودن...

متن کامل

کانی شناسی، دما- فشار سنجی و تعیین زنجیره ماگمایی سنگهای آتشفشانی کوه دم، اردستان

The studied area is located in the north-east of Ardestan in Isfahan province. In Iran’s geological classification it lies in the central Iran zone. The volcanic rocks of the Kuh-e Dom area are predominantly rhyolite, rhyodacite, dacite, tuff, ignimbrite, andesite, banakite and basaltic-andesite. The major rock–forming minerals are quartz, plagioclase, alkali feldspar (orthoclase, albite), amph...

متن کامل

سنگ‌شناسی، زمین‌شیمی و خاستگاه زمین‌ساختی توده‌های نیمه‌نفوذی کوه گورگور در شمال‌باختری معدن طلای زرشوران (شمال‌باختر تکاب‌، آذربایجان‌غربی)

توده‌های نیمه‌نفوذی (شبه‌آتشفشانی) کوه گورگور بخشی از مجموعه آتشفشانی- نفوذی کوه گورگور در جنوب روستای عربشاه تکاب، واقع در بخش میانی محور آتشفشانی تکاب-قره‌آغاج (در بخش شمالی پهنه ماگمایی ارومیه- دختر) هستند که به‌صورت توده‌های نیمه‌ژرف با ترکیب مونزونیت، کوارتز مونزونیت و دیوریت و به شکل گنبدی رخنمون یافته‌اند. بافت این سنگ‌ها، گرانولار تا پورفیرویید با زمینه دانه‌ای تا میکروگرانولار است. کان...

متن کامل

پتروگرافی و ژئو شیمی سنگهای آتشفشانی بازیک کوه قرینه شمال شرق قروه(غرب ایران)

  آتشفشان قرینه از مناطق آتشفشانی قروه-تکاب در کمربند سنندج سیرجان و در منطقه قزلچه کند می باشد.بر اساس مطالعات پتروگرافی زنوکریست کواتز و پلاژیوکلاز و زنولیتهای گرانیتوییدی در ترکیب این سنگها مشاهده میشوند.فنوکریستها،زنوکریست و زنولیتها در زمینه ریز بلور با بافت پورفیریک با خمیره میکرولیتی تا شیشه ای حفره دار دیده می شوند.کلیه سنگها دارای ترکیب بازالت،الیوین بازالت و آندزیت بازالت می باشد.بر ...

متن کامل

پتروگرافی و ژئو شیمی سنگهای آتشفشانی بازیک کوه قرینه شمال شرق قروه(غرب ایران)

آتشفشان قرینه از مناطق آتشفشانی قروه-تکاب در کمربند سنندج سیرجان و در منطقه قزلچه کند می باشد.بر اساس مطالعات پتروگرافی زنوکریست کواتز و پلاژیوکلاز و زنولیتهای گرانیتوییدی در ترکیب این سنگها مشاهده میشوند.فنوکریستها،زنوکریست و زنولیتها در زمینه ریز بلور با بافت پورفیریک با خمیره میکرولیتی تا شیشه ای حفره دار دیده می شوند.کلیه سنگها دارای ترکیب بازالت،الیوین بازالت و آندزیت بازالت می باشد.بر اسا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 28

صفحات  33- 54

تاریخ انتشار 2016-12-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023